ბოლივია არის სახელმწიფო ცენტრალურ სამხრეთ ამერიკაში. ჩრდილოეთით და აღმოსავლეთით ესაზღვრება ბრაზილიას, სამხრეთ-აღმოსავლეთით – პარაგვაის, სამხრეთით – არგენტინას, დასავლეთში – ჩილესა და პერუს.
ქვეყნის სახელი სათავეს იღებს სიმონ ბოლივარის (1783-1830) სახელიდან, ის იყო ესპანელი კოლონიალისტების წინააღმდეგ ბრძოლაში ერთ-ერთი ლიდერი.
ბოლივია არის სამხრეთ ამერიკის გული. ის ოდესღაც დიდი ინკების იმპერიის ნაწილი იყო. დღემდე ბოლივიის ტერიტორიაზე შემორჩენილია პრე-კოლუმბიის ეპოქის უძველესი ქალაქების ნანგრევები. ინკებში ადაპტირებული იყო მკაცრი ალპური კლიმატის პირობებში ცხოვრება და ახლა ქვეყნის მოსახლეობის უმეტესი ნაწილი ცხოვრობს Altiplano პლატოზე, აქ არის ქვეყნის ნამდვილი დედაქალაქი – La-Paz, რომელიც მსოფლიოში ყველაზე მაღალი დედაქალაქია.
ტროპიკული დაბლობებში, მკვეთრად კონტინენტური მთიან რაიონებში. ბოლივიაში ამინდი და კლიმატური პირობები დიდად არის დამოკიდებული ადგილის სიმაღლეზე. საშუალო თვიური ტემპერატურა ზაფხულში (დეკემბერი-თებერვალი) მერყეობს + 21-24 C- ით დაბლობზე და კორდილერის ფერდობზე +3 C- მდე. ზამთარში (მაისი-აგვისტო) საშუალო ტემპერატურაა +19 – დან -1 C– მდე. უფრო მეტიც, მთიან ადგილებში ყინვა შესაძლებელია წლის ნებისმიერ დროს.
ეკვატორთან სიახლოვის გამო, სეზონები საკმაოდ სუსტია – დაბლობებში ზაფხულსა და ზამთრის ტემპერატურას შორის განსხვავება 10 გრადუსზე ნაკლებია, მაგრამ მთიან რეგიონებში მას შეუძლია მიაღწიოს 30 გრადუსს. უფრო მეტიც, მთებში ზამთრის ტემპერატურა შეიძლება დაეცეს -20 გრადუსამდე.
ნალექები წელიწადში 150-დან 2000 მმ-მდე მოდის, წვიმიანი პერიოდი გრძელდება ოქტომბრიდან-ნოემბრამდე. მშრალი სეზონი აპრილიდან სექტემბრამდეა. მთიან ადგილებში, ნალექი არათანაბარია. მთების აღმოსავლეთ ფერდობზე 1,500-200 მმ მოდის, ზოგიერთ იზოლირებულ შუალედურ ხეობებსა და დასავლეთის ფერდობებზე, აგრეთვე ლლანოს დაბლობებში, წელიწადში არაუმეტეს 300 მმ ნალექია.
ხშირია მძლავრი ქარბუქი ქარი მთებიდან, ასევე ძლიერი ქარი, რომელსაც მტვერი ღრუბლები ახლავს ამაზონის მხრიდან ქვეყნის დაბლობებზე. ქვეყნის მონახულების ყველაზე ხელსაყრელი დროა ივნისის ბოლოდან სექტემბრის დასაწყისმდე.
ბოლივია მდებარეობს თითქმის სამხრეთ ამერიკის ცენტრში. ქვეყნის ტერიტორია 1,098,581 კვადრატული კილომეტრია. ჩრდილოეთით და აღმოსავლეთით ესაზღვრება ბრაზილიას, სამხრეთ-აღმოსავლეთით – პარაგვაის, სამხრეთით – არგენტინასა და დასავლეთით – ჩილესა და პერუს. ბოლივიას არ აქვს წვდომა ოკეანეზე.
ქვეყნის დასავლეთ ნაწილში არის ანდების მთები. მთიანი ტერიტორია სამ ნაწილად იყოფა: დასავლეთ კორდილერა, კორდილერა რეალი და მაღალი სიმაღლის პლატო Altiplano, რომელიც ჰყოფს ამ ქედებს. დასავლეთ კორდილერას მიდამოებში ვულკანებია, როგორც ჩამქრალი, ასევე აქტიური, რომელთა შორის – ქვეყნის ყველაზე მაღალი წერტილი – ჩამქრალი ვულკანი საჰამა (6542 მ) მდებარეობს. ა
ფლორის სამყარო
ანდების ფერდობები დაფარულია მკვრივი ტყეებით. ფერდობების ზედა ნაწილებში იზრდება ფოთლოვანი ხეები, რომელთა შორის მურყანი ჭარბობს, ქვედა ნაწილში – ჩაქრობის ხე, ხის მსგავსი გვიმრები, ბამბუკები და მცოცავები. ანდების ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში იზრდება ტროპიკული წვიმები, რომელზეც პალმის ხეები ჭარბობენ.
ტიტიკაკას ტბის მიდამოებში არის Quebracho ტყეები. აღმოსავლეთში ჭარბობს მაღალი ბალახი. დაბლობების ჩრდილო-აღმოსავლეთით იწყება ნოტიო ეკვატორული ტყე, რომელიც ამაზონიური სელვის ნაწილია. ორიენტეს სამხრეთ ნაწილს იკავებენ სავანები ქსეროფიტული ბუჩქებით, ქსეროგალოფიზიკური და ჭაობიანი ტროპიკული ტყეებითა და მსუბუქი ტყეებით, ხოლო უკიდურეს სამხრეთ ნაწილში – მშრალი ტროპიკული ტყეები და მსუბუქი ტყეები.
ფაუნის სამყარო
ბოლივიის ველური ბუნება ძალზე მრავალფეროვანია. Altiplano პლატოზე არის ლამა, ალპაკა, ვიკუნა, გუანაკო, წითელი მელა, ჩინჩილა, ვისკაჩა, არმატილო და მღრღნელები. ანდების ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში გვხვდება იაგუარები და ტიპირები. აღმოსავლეთ სავანებში შეგიძლიათ ნახოთ ონდუსის სირაქლემა, ირემი, არმატილო, ანტეტერი და ა.შ.
ჩრდილოეთით არიან მაიმუნები, ტიპირები, ოკლოტი, კურდღელიმ მგელი, ძაღლი, მელა, ანტეტერი, მაჩვი, არმატილო, კაპიბარა და ღამურები ცხოვრობენ ნოტიო ტროპიკულ წვიმიან ტყეებში. ჩრდილოეთ ნაწილის მდინარეებში დიდი კაიმანის ნიანგები და გველები ცხოვრობენ. აქ უამრავია ტროპიკული ფრინველი და მწერი.
ტიტიკაკას ტბასა და ბოლივიის მდინარეებში უამრავი თევზი არსებობს, მათ შორისაა ქორჭილა, კალმახი და პირანხა.
ბოლივია ერთ – ერთი ყველაზე ღარიბი ქვეყანაა მსოფლიოში. ჩაკეტილი და უთვალავი მინერალური რესურსების გარეშე, იგი დიდი ხანია მსხვერპლია მიმდინარე პოლიტიკური კონფლიქტებისა და სამხედრო გადატრიალებების. მაგრამ ინკების ეპოქის კულტურული მემკვიდრეობა, ანდების დიდებული პეიზაჟები და ფერადი ადგილობრივი მოსახლეობა, რომელთა 60% -ზე მეტი ინდოელია – საიდუმლოებით არის მოცული, რაც ამ ქვეყანას კონტინენტზე ყველაზე უჩვეულო და ამაღელვებელ ადგილად აქცევს. .
”ამერიკის ტიბეტს”, როგორც ზოგჯერ ბოლივიას უწოდებენ, ნამდვილად იმსახურებს ამ სახელს – ის ყველაზე მაღალი და ყველაზე იზოლირებულია ლათინოამერიკული ქვეყნებიდან, ასევე ფართოდ არის ცნობილი თავისი უძველესი ტრადიციებით და წინამორბედი ცირკულარული ციხეების მრავალი ძეგლით. .